Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Blitum bonus-henricus & Gymnadenia nigra subsp. rhellicani

fotò
fotò
Sangàri

Blitum bonus-henricus

Amaranthaceae Chenopodiaceae

Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.

Nom en français : Epinard sauvage.

Descripcioun :
Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.

Usanço :
"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.

Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae


Coulour de la flour : Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun

Liò : Cast - Ermas - Escoumbre e proche dis oustau - Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829 (= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )

fotò
fotò
Pato-dóu-diable

Gymnadenia nigra subsp. rhellicani

Orchidaceae Leguminosae

Autre noum : Maneto.

Noms en français : Nigritelle de Rellikon, Nigritelle noirâtre.

Descripcioun :
La pato-dóu-diable, que ié dison tambèn maneto, s'atrovo dins lis àuti pelouso dis Aup. Li flour soun roujo amé la baso de la grosso petalo duberto au contro de la man-de-diéu Gymnadenia nigra subsp. corneliana di flour roso. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.

Usanço :
Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai. Pato, man e maneto an de vèire emé lou tubercule palma en formo de man.

Port : Erbo
Taio : 7 à 20 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gymnadenia
Famiho : Orchidaceae
Famiho classico : Leguminosae


Coulour de la flour : Roujo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) enflourejado : 1 à 3 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto endemico
Jun à avoust

Liò : Pelouso - Pasquié
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Ouèsr-Aupenco
Ref. sc. : Gymnadenia nigra subsp. rhellicani (Teppner & E.Klein) J.M.Tison (= Gymnadenia rhellicani Teppner & E.Klein )

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
ges
C
C

Blitum bonus-henricus & Gymnadenia nigra subsp. rhellicani

RRR
ges
R
ges
ges
C
CCC
CCC

Coumpara Sangàri emé uno autro planto

fotò

Coumpara Pato-dóu-diable emé uno autro planto

fotò